บทคัดย่อ (Abstract)

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) พัฒนายุทธศาสตร์การจัดการการเรียนรู้ตามแนวคิดการเรียนรู้โดยใช้ปัญหาเป็นฐานและเมตาคอกนิชันของนักเรียนระดับประถมศึกษา 2) ศึกษาผลการใช้ยุทธศาสตร์การจัดการการเรียนรู้ตามแนวคิดการเรียนรู้โดยใช้ปัญหาเป็นฐานและเมตาคอกนิชันของนักเรียนระดับประถมศึกษา โดยพิจารณาจากการศึกษาและเปรียบเทียบความสามารถในการคิดเชิงวิทยาศาสตร์และความสามารถในการคิดไตร่ตรอง ระหว่างก่อนและหลังเรียนด้วยกระบวนการจัดการเรียนรู้ตามยุทธศาสตร์การจัดการการเรียนรู้ที่พัฒนาขึ้น การวิจัยแบ่งออกเป็น 3 ระยะ คือ ระยะที่ 1 การศึกษาสภาพปัจจุบัน ปัญหาการจัดการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ระดับประถมศึกษา โดยสัมภาษณ์ครูผู้สอนและศึกษานิเทศก์ผู้รับผิดชอบกลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ จํานวน 5 คน และศึกษาแนวคิดการเรียนรู้โดยใช้ปัญหาเป็นฐานและเมตาคอกนิชัน โดยการศึกษาเอกสารและสัมภาษณ์ผู้เชี่ยวชาญจํานวน 5 คน วิเคราะห์ข้อมูลโดยการวิเคราะห์เนื้อหา ระยะที่ 2 พัฒนายุทธศาสตร์การจัดการการเรียนรู้ตามแนวคิดการเรียนรู้โดยใช้ปัญหาเป็นฐานและเมตาคอกนิชัน และตรวจสอบความเหมาะสมของยุทธศาสตร์จากผู้เชี่ยวชาญ จํานวน 5 คน และการทดลองใช้ ระยะที่ 3 ศึกษาผลการใช้ยุทธศาสตร์การจัดการการเรียนรู้ตามแนวคิดการเรียนรู้ โดยใช้ปัญหาเป็นฐานและเมตาคอกนิชัน เพื่อส่งเสริมความสามารถในการคิดเชิงวิทยาศาสตร์และการคิดไตร่ตรองของนักเรียนระดับประถมศึกษา กลุ่มตัวอย่างที่ใช้เป็นนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 ภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2558 โรงเรียนบ้านม่วงคอนสาย อําเภอกู่แก้ว สังกัดสํานักงานเขต พื้นที่การศึกษาประถมศึกษาอุดรธานี เขต 3 จํานวน 24 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย 1) แผนการจัดการการเรียนรู้ จํานวน 16 แผน 2) แบบทดสอบวัดความสามารถในการคิดเชิงวิทยาศาสตร์ 3) แบบทดสอบวัดความสามารถในการคิดไตร่ตรอง 4) แบบสังเกตความสามารถในการคิดเชิงวิทยาศาสตร์และการคิดไตร่ตรอง 5) แบบสัมภาษณ์ความสามารถในการคิดเชิงวิทยาศาสตร์และการคิดไตร่ตรอง วิเคราะห์ข้อมูลจากคะแนนการทดสอบความสามารถในการคิดเชิงวิทยาศาสตร์และการคิดไตร่ตรองของนักเรียน ด้วยการหาค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และร้อยละ นําคะแนนจากการทดสอบความสามารถทั้งสองหลังการใช้ยุทธศาสตร์มาเปรียบเทียบกับเกณฑ์ ร้อยละ 80 โดยการทดสอบทีแบบกลุ่มเดียว และเปรียบเทียบความสามารถแต่ละด้านระหว่างก่อนและหลังการใช้ยุทธศาสตร์ที่พัฒนาขึ้น โดยการทดสอบทีแบบไม่อิสระ

ผลการวิจัยพบว่า

1. ยุทธศาสตร์การจัดการการเรียนรู้ตามแนวคิดการเรียนรู้โดยใช้ปัญหาเป็นฐานและเมตาคอกนิชัน เพื่อส่งเสริมความสามารถในการคิดเชิงวิทยาศาสตร์และการคิดใตร่ตรองของนักเรียนระดับประถมศึกษา ที่พัฒนาขึ้นประกอบด้วย 2 ส่วนคือ ส่วนที่ 1 กระบวนการจัดการเรียนรู้ ซึ่งมี 4 ขั้นตอน คือ 1) ขั้นเผชิญปัญหาที่ท้าทาย 2) ขั้นพร้อมใจกันศึกษา 3) ขั้นเสวนาตรวจสอบ 4) ขั้นเห็นชอบแล้วนําเสนอ และส่วนที่ 2 ปัจจัยสนับสนุนและการจัดสภาพแวดล้อม ซึ่งมี 2 ด้าน คือด้านผู้เรียนและด้านการจัดสภาพแวดล้อม ผลการประเมินยุทธศาสตร์จากผู้เชี่ยวชาญ พบว่า ยุทธศาสตร์การจัดการการเรียนรู้มีความเหมาะสมในระดับมากที่สุด

2. ผลการใช้ยุทธศาสตร์การจัดการการเรียนรู้ พบว่า

2.1 นักเรียนที่เรียนรู้ตามยุทธศาสตร์การจัดการการเรียนรู้ตามแนวคิดการเรียนรู้โดยใช้ปัญหาเป็นฐานและเมตาคอกนิชันมีคะแนนเฉลี่ยความสามารถในการคิดเชิงวิทยาศาสตร์ก่อนเรียน เท่ากับ 7.83 และหลังเรียนเท่ากับ 19.38 คิดเป็นร้อยละ 80.73 ซึ่งไม่น้อยกว่าเกณฑ์ที่กําหนดร้อยละ 80 ของคะแนนเต็ม และพบว่าคะแนนเฉลี่ยความสามารถในการคิดเชิงวิทยาศาสตร์หลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียน

2.2 นักเรียนที่เรียนรู้ตามยุทธศาสตร์การจัดการการเรียนรู้ตามแนวคิดการเรียนรู้โดยใช้ปัญหาเป็นฐานและเมตาคอกนิชันมีคะแนนเฉลี่ยความสามารถในการคิดไตร่ตรองก่อนเรียนเท่ากับ 4.58 และหลังเรียนเท่ากับ 13.25 คิดเป็นร้อยละ 82.81 ซึ่งไม่น้อยกว่าเกณฑ์ที่กําหนคร้อยละ 80 ของคะแนนเต็ม และพบว่าคะแนนเฉลี่ยความสามารถในการคิดไตร่ตรองหลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียน

เอกสารฉบับสมบูรณ์