บทคัดย่อ (Abstract)

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ของการวิจัยเพื่อ 1) พัฒนายุทธศาสตร์การจัดการการเรียนรู้ตามแนวการคิดเชิงระบบและการเรียนรู้แบบโครงงาน เพื่อเสริมสร้างความสามารถในการคิดเชิงวิทยาศาสตร์และความสามารถในการคิดแก้ปัญหาเชิงสร้างสรรค์ของเด็กปฐมวัย 2) ศึกษาผลการใช้ยุทธศาสตร์การจัดการการเรียนรู้ตามแนวการคิดเชิงระบบและการเรียนรู้แบบโครงงาน โดยดําเนินการวิจัยเป็น 3 ระยะ ได้แก่ ระยะที่ 1 ศึกษาสภาพและปัญหาการจัดการการเรียนรู้เพื่อเสริมสร้างความสามารถในการคิดเชิงวิทยาศาสตร์และความสามารถในการแก้ปัญหาเชิงสร้างสรรค์ โดยการศึกษาแนวคิด ทฤษฎีและเอกสารที่เกี่ยวข้องและจากการสัมภาษณ์ผู้เชี่ยวชาญและครูผู้สอนเด็กปฐมวัย ระยะที่ 2 พัฒนายุทธศาสตร์การจัดการเรียนรู้ จากการสังเคราะห์ข้อมูลที่ได้ในระยะที่ 1 สร้างยุทธศาสตร์และตรวจสอบคุณภาพโดยผู้เชี่ยวชาญ ระยะที่ 3 ศึกษาผลการใช้ยุทธศาสตร์การจัดการการเรียนรู้ โดยนําไปทดลองใช้กับกลุ่มตัวอย่าง

กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัยเป็นเด็กปฐมวัยชั้นอนุบาลปีที่ 2 โรงเรียนอนุบาลอุดรธานี ภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2558 ได้มาโดยใช้วิธีการสุ่มแบบกลุ่ม จํานวน 2 ห้องเรียน โดยจับสลากเป็นห้องควบคุมและห้องทดลอง ใช้ระยะเวลาในการทดลองจํานวน 10 สัปดาห์ สัปดาห์ละ 5 วัน วันละ 30 นาที โดยกลุ่มทดลองได้รับการจัดการการเรียนรู้ตามยุทธศาสตร์การจัดการการเรียนรู้ที่พัฒนาขึ้น และกลุ่มควบคุมได้รับการจัดการเรียนรู้ตามแบบปกติ เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ประกอบด้วย 1) แผนการจัดการเรียนรู้ 2 รูปแบบ 2) แบบทดสอบวัดความสามารถในการคิดเชิงวิทยาศาสตร์ 3) แบบทดสอบวัดความสามารถในการแก้ปัญหาเชิงสร้างสรรค์ 4) แบบสังเกตพฤติกรรมความสามารถในการคิดเชิงวิทยาศาสตร์ และ 5) แบบสังเกตพฤติกรรมความสามารถในการแก้ปัญหาเชิงสร้างสรรค์ใช้แบบแผนการวิจัยกึ่งทดลอง (Quasi Experiment Design) ตามรูปแบบการทดลองกลุ่มควบคุมที่ไม่เท่าเทียมกัน (Non- Equivalent Controlled Group Pretest Posttest Design) ดําเนินการเก็บรวบรวมข้อมูลเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพแล้ว วิเคราะห์ข้อมูลด้วยค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ร้อยละ การทดสอบทีและการวิเคราะห์ความแปรปรวนพหุคูณแบบทางเดียว (One way MANOVA)

ผลการศึกษาวิจัย พบว่า

1. ยุทธศาสตร์การจัดการการเรียนรู้ตามแนวการคิดเชิงระบบและการเรียนรู้แบบโครงงาน มีองค์ประกอบ ได้แก่ 1) ชื่อยุทธศาสตร์ 2) ความเป็นมาและความสําคัญ 3) แนวคิดทฤษฎีที่ใช้ในการพัฒนายุทธศาสตร์ 4) หลักการของยุทธศาสตร์ 5) จุดมุ่งหมายของยุทธศาสตร์ 6) กระบวนการของยุทธศาสตร์ ประกอบด้วย 2 ส่วน ได้แก่ 6.1) กระบวนการจัดการเรียนรู้ มี 5 ขั้นตอน ได้แก่ 6.1.1) ขั้นจุดประกายการคิด 6.1.2) ขั้นพิชิตการค้นหา 6.1.3) ขั้นพากันร่วมสร้าง 6.1.4) ขั้นจัดวาง ระบบความรู้ 6.1.5) ขั้นสรุปสู่การนําเสนอ และ 6.2) การจัดปัจจัยสนับสนุนและการจัดสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการเรียนรู้ และ 7) การวัดและประเมินผลตามยุทธศาสตร์

2. ผลการใช้ยุทธศาสตร์การจัดการการเรียนรู้ พบว่า

2.1 เด็กปฐมวัยที่ได้รับการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ตามยุทธศาสตร์การจัดการการเรียนรู้ตามแนวการคิดเชิงระบบและการเรียนรู้แบบโครงงาน มีความสามารถในการคิดเชิงวิทยาศาสตร์ หลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียน

2.2 เด็กปฐมวัยที่ได้รับการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ตามยุทธศาสตร์การจัดการการเรียนรู้ตามแนวการคิดเชิงระบบและการเรียนรู้แบบโครงงาน มีความสามารถในการแก้ปัญหาเชิงสร้างสรรค์ หลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียน

2.3 เด็กปฐมวัยที่ได้รับการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ตามยุทธศาสตร์การจัดการการเรียนรู้ตามแนวการคิดเชิงระบบและการเรียนรู้แบบโครงงาน มีความสามารถในการคิดเชิงสร้างสรรค์ หลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียน

เอกสารฉบับสมบูรณ์