บทคัดย่อ (Abstract)

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาภาวะผู้นําทางวิชาการที่พึงประสงค์ 2) ศึกษาภาวะผู้นําทางวิชาการที่จําเป็นต้องพัฒนาของผู้บริหารโรงเรียนขนาดเล็ก ในสังกัดสํานักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานครราชสีมา 3) สร้างรูปแบบการพัฒนาภาวะผู้นําทางวิชาการของผู้บริหารโรงเรียนขนาดเล็ก ในสังกัดสํานักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา นครราชสีมา และ 4) ประเมินรูปแบบการพัฒนาภาวะผู้นําทางวิชาการของผู้บริหารโรงเรียนขนาดเล็ก ในสังกัดสํานักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานครราชสีมา แบ่งเป็น 4 ขั้นตอน คือ 1) ศึกษาภาวะผู้นําทางวิชาการที่พึงประสงค์ของผู้บริหารโรงเรียน โดยใช้เครื่องมือเป็นแบบสัมภาษณ์ 2) ศึกษาภาวะผู้นําทางวิชาการที่จําเป็นต้องพัฒนาของผู้บริหารโรงเรียนขนาดเล็ก กลุ่มตัวอย่าง คือ ผู้อํานวยการโรงเรียนขนาดเล็ก สังกัดสํานักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานครราชสีมา จํานวน 245 คน โดยใช้เครื่องมือเป็นแบบสอบถาม วิเคราะห์ข้อมูลโดยวิเคราะห์เนื้อหา และค่าสถิติพื้นฐาน ได้แก่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน 3) สร้างรูปแบบการพัฒนาภาวะผู้นําทางวิชาการของผู้บริหารโรงเรียนขนาดเล็ก ในสังกัดสํานักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานครราชสีมา โดยการนําประเด็นข้อคําถามที่มีค่าเฉลี่ยต่ำสุดของแต่ละด้านที่เป็นอยู่จริงนํามาพัฒนาตามองค์ประกอบโครงสร้างของรูปแบบ และ 4) ประเมินความเหมาะสม ความสอดคล้อง และความเป็นไปได้ของรูปแบบการพัฒนาภาวะผู้นําทางวิชาการของผู้บริหารโรงเรียนขนาดเล็ก ในสังกัดสํานักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานครราชสีมา เครื่องมือที่ใช้เป็นแบบประเมินรูปแบบการพัฒนาภาวะผู้นํา โดยผ่านการตรวจสอบจากผู้เชี่ยวชาญ แบ่งออกเป็น 2 ส่วน คือ 1) เป็นการจัดกิจกรรมสนทนากลุ่มของผู้เชี่ยวชาญเกี่ยวกับการร่างรูปแบบ และ 2) เป็นการประเมินความเหมาะสม ความสอดคล้อง และความเป็นไปได้ของรูปแบบ โดยผู้เชี่ยวชาญผลการวิจัยพบว่า

1. ภาวะผู้นําทางวิชาการที่พึงประสงค์ของผู้บริหารโรงเรียน มี 5 ด้าน โดยภาพรวม อยู่ในระดับมากทุกด้าน (X = 4.24, S.D. = 0.31) ค่าเฉลี่ยสูงที่สุด 3 ลําดับแรก พบว่า ด้านการพัฒนาสนับสนุนส่งเสริมบุคลากร มีค่าเฉลี่ยสูงที่สุด รองลงมา คือ ด้านกําหนด วิสัยทัศน์ พันธกิจ เป้าหมายของโรงเรียน และด้านการเสริมสร้างบรรยากาศและสนับสนุนทรัพยากรการเรียนรู้ ตามลำดับ

2. ภาวะผู้นําทางวิชาการของผู้บริหารโรงเรียนขนาดเล็ก สังกัดสํานักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานครราชสีมา ที่จําเป็นต้องพัฒนา ดังนี้ 2.1) ด้านกําหนดวิสัยทัศน์ พันธกิจ เป้าหมายของโรงเรียน ควรเปิดโอกาสให้ชุมชนเข้ามามีส่วนร่วมในการกําหนด วิสัยทัศน์ พันธกิจ เป้าหมายของโรงเรียน 2.2) ด้านการบริหารจัดการหลักสูตร การจัดการเรียนรู้ ควรมีการนิเทศติดตามผลการนําหลักสูตรไปใช้ 2.3) ด้านการพัฒนา สนับสนุนส่งเสริมบุคลากร ควรจัดให้มีการประชุมแลกเปลี่ยนเรียนรู้ผลงานทางวิชาการภายในโรงเรียน 2.4) ด้านการนิเทศ การวัดประเมินผลการจัดการศึกษา ควรพัฒนาเรื่องการให้ข้อมูลย้อนกลับ ครูหลังการนิเทศและสังเกตการสอน และ 2.5) ด้านการเสริมสร้างบรรยากาศและสนับสนุนทรัพยากรการเรียนรู้ ควรเปิดโอกาสให้ชุมชน องค์กรภายนอกเข้ามามีส่วนร่วมในการส่งเสริม สนับสนุน พัฒนาการศึกษา

3. รูปแบบการพัฒนาภาวะผู้นําทางวิชาการของผู้บริหารโรงเรียนขนาดเล็ก สังกัดสํานักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานครราชสีมา มี 6 องค์ประกอบ ได้แก่ แนวคิด และหลักการ วัตถุประสงค์ บทบาทที่จําเป็นต้องพัฒนา วิธีการพัฒนา แผนการพัฒนา และกระบวนการพัฒนา มี 4 ขั้นคือ การเตรียมการ การประเมินก่อนการพัฒนา การพัฒนา และการประเมินหลังการพัฒนา

4. การประเมินรูปแบบการพัฒนาภาวะผู้นําทางวิชาการของผู้บริหารโรงเรียนขนาดเล็ก สังกัดสํานักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานครราชสีมาที่สร้างขึ้นมีความเหมาะสมของรูปแบบอยู่ในระดับมาก (X = 4.20, S.D. = 0.08) มีความสอดคล้องของรูปแบบอยู่ในระดับมาก (X = 4.15, S.D. = 0.51) และมีความเป็นไปได้ของรูปแบบอยู่ในระดับมาก (X = 4.22, S.D. = 0.16)

เอกสารฉบับสมบูรณ์