บทคัดย่อ (Abstract)

การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาภาวะผู้นําที่พึงประสงค์ของนักศึกษาครู มหาวิทยาลัยราชภัฏ เขตนครชัยบุรินทร์ เพื่อสร้างรูปแบบ และเพื่อประเมินรูปแบบการพัฒนาภาวะผู้นําของนักศึกษาครูมหาวิทยาลัยราชภัฏ เขตนครชัยบุรินทร์ ซึ่งมีวิธีดําเนินการวิจัย 3 ขั้นตอน คือ ขั้นตอนที่ 1 การศึกษาภาวะผู้นําที่พึงประสงค์ของนักศึกษาครูมหาวิทยาลัยราชภัฏ เขตนครชัยบุรินทร์ โดยใช้เทคนิคการประยุกต์เดลฟาย (Delphi Technique) ในการสอบถาม จากผู้เชี่ยวชาญ จํานวน 17 คน ขั้นตอนที่ 2 การสร้างรูปแบบ ประกอบด้วย 2 ส่วน คือส่วนที่ 1 การศึกษาคุณลักษณะภาวะผู้นําและพฤติกรรมภาวะผู้นําที่จําเป็นต้องพัฒนา ดําเนินการโดยใช้ แบบสอบถามถามนักศึกษาครูมหาวิทยาลัยราชภัฏ เขตนครชัยบุรินทร์ จํานวน 361 คน ส่วนที่ 2 การสร้างรูปแบบ และขั้นตอนที่ 3 การประเมินรูปแบบ ประกอบด้วย 2 ตอน คือ ตอนที่ 1 การจัดสนทนากลุ่มผู้เชี่ยวชาญ (Focus Group Discussion) จํานวน 8 คน เพื่อประมวลความคิดเห็นของผู้เชี่ยวชาญในการตรวจสอบรูปแบบ ตอนที่ 2 การประเมินความเหมาะสม ความสอดคล้อง ความมีประโยชน์และความเป็นไปได้ของรูปแบบจากผู้เชี่ยวชาญ โดยใช้แบบสอบถามผลการวิจัยพบว่า

1. คุณลักษณะภาวะผู้นําที่พึงประสงค์ของนักศึกษาครูมหาวิทยาลัยราชภัฏ เขตนครชัยบุรินทร์ ประกอบด้วยคุณลักษณะภาวะผู้นํา 4 ด้าน คือ ด้านความรู้และความสามารถ มี 10 คุณลักษณะ ด้านเจตคติมี 10 คุณลักษณะ ด้านคุณธรรม จริยธรรมมี 15 คุณลักษณะ และด้านบุคลิกภาพมี 12 คุณลักษณะ ส่วนพฤติกรรมภาวะผู้นําที่พึงประสงค์ ประกอบด้วยพฤติกรรมภาวะผู้นํา 3 ด้าน คือ ด้านปฏิบัติงานตามการพัฒนาวิชาชีพครูมี 10 พฤติกรรม ด้านปฏิบัติตนตามการพัฒนาวิชาชีพครูมี 12 พฤติกรรม และด้านทักษะและความเชี่ยวชาญในวิชาชีพมี 10 พฤติกรรม

2. คุณลักษณะภาวะผู้นําที่จําเป็นต้องพัฒนาของนักศึกษาครูมหาวิทยาลัยราชภัฏ เขตนครชัยบุรินทร์ ด้านความรู้และความสามารถ จําเป็นต้องพัฒนา 3 คุณลักษณะ ด้านเจตคติ จําเป็นต้องพัฒนา 3 คุณลักษณะ ด้านคุณธรรม จริยธรรมจําเป็นต้องพัฒนา 3 คุณลักษณะ และด้านบุคลิกภาพ จําเป็นต้องพัฒนา 4 คุณลักษณะ ส่วนพฤติกรรมภาวะผู้นําที่จําเป็นต้องพัฒนา ด้านปฏิบัติงานตามการพัฒนาวิชาชีพครู จําเป็นต้องพัฒนา 3 พฤติกรรม ด้านปฏิบัติตนตามการพัฒนาวิชาชีพครู จําเป็นต้องพัฒนา 3 พฤติกรรม และด้านทักษะและความเชี่ยวชาญในวิชาชีพ จําเป็นต้องพัฒนา 4 พฤติกรรม

3. รูปแบบการพัฒนาภาวะผู้นําของนักศึกษาครูมหาวิทยาลัยราชภัฏ เขตนครชัยบุรินทร์ มีองค์ประกอบ ได้แก่ 1) แนวคิดและหลักการกํากับรูปแบบ 2) วัตถุประสงค์ของการสร้างรูปแบบ 3) คุณลักษณะภาวะผู้นําและพฤติกรรมภาวะผู้นําที่จําเป็นต้องพัฒนา 4) แผนการพัฒนาภาวะผู้นํา 5) กระบวนการพัฒนาภาวะผู้นํามี 3 ขั้น คือ การประเมินตนเองก่อนการพัฒนาภาวะผู้นํา ดําเนินการพัฒนาภาวะผู้นําตามแผนการพัฒนา และการประเมินผลหลังการพัฒนาภาวะผู้นํา

4. ความคิดเห็นที่ได้จากการจัดสนทนากลุ่มผู้เชี่ยวชาญ เพื่อตรวจสอบความเหมาะสม ความสอดคล้อง และความเป็นไปได้ของรูปแบบ พบว่า เป็นรูปแบบที่มีแนวคิดและหลักการกํากับ การพัฒนาภาวะผู้นําเป็นไปตามหลักวิชาการ มีเนื้อหาสาระและกระบวนการให้บุคคลวิเคราะห์ และเตรียมการในการศึกษาหรือพัฒนาตนเองทั้งโดยตรงและโดยอ้อม มีกระบวนการน่าสนใจให้ แนวคิดที่สําคัญกับการพัฒนา ก่อให้เกิดประโยชน์กับผู้เกี่ยวข้อง มีความเป็นไปได้ในการนํารูปแบบไปใช้ ซึ่งหน่วยงานผู้ดําเนินการพัฒนาสามารถนําไปศึกษาหรือพัฒนาให้เหมาะสมกับ หน่วยงานของตนเอง

5. การประเมินความเหมาะสม ความสอดคล้อง ความมีประโยชน์และความเป็นไปได้ของรูปแบบ โดยผู้เชี่ยวชาญ ผลการประเมิน ผู้เชี่ยวชาญมี ความเห็นว่า รูปแบบที่สร้างขึ้นมีความเหมาะสม อยู่ในระดับมากถึงมากที่สุด (X = 3.60 - 4.60 , SD = 0.52 - 1.30) มีความสอดคล้องอยู่ในระดับมากถึงมากที่สุด (X = 3.64 - 4.56 SD = 0.53 - 1.12) มีประโยชน์อยู่ในระดับมากถึงมากที่สุด (X = 3.63 - 4.57, SD = 0.53 - 1.12) และมีความเป็นไปได้อยู่ในระดับมากถึงมากที่สุด (X = 4.10-4.70, S.D. = 0.480.57) สามารถดําเนินการใช้ได้

เอกสารฉบับสมบูรณ์